ตัวห้ำตัวเบียน
ในวิถีเกษตรธรรมชาติ เรามีผู้ช่วยคือ ตัวห้ำและตัวเบียน มาช่วยงาน ช่วยปรับสมดุลธรรมชาติ ช่วยปราบแมลงด้วยกันเอง ทำให้พืชผักที่เราปลูกอยู่ได้ตามธรรมชาติ
ตัวห้ำตัวเบียน เป็นแมลงศัตรูธรรมชาติ ที่ช่วยสร้างความสมดุลของธรรมชาติ ตัวห้ำ คือแมลงที่กินแมลงชนิดเดียวกันเป็นอาหาร ส่วนตัวเบียนคือ แมลงที่เกาะอาศัยอยู่ในหรือนอกร่างกายของแมลงตัวอื่นและเบียดเบียนหรือดูดกินแมลงที่มันอาศัยอยู่ ในทำนองเดียวกับพยาธิหรือกาฝากนั่นเอง
ตัวห้ำ
ตัวห้ำ กินแมลงชนิดเดียวกันเองเป็นอาหาร เรียกว่าเป็นนักล่า (Predator) แบ่งออกเป็น 2 พวกใหญ่ ๆ คือ
1. พวกที่มีความว่องไว กระตือรือร้นในการออกหาเหยื่อ พวกนี้มักจะมีอวัยวะที่ตัดแปลงไปเพื่อช่วย ในการจับเหยื่อ เช่น มีขาขื่นยาวสำหรับจับเหยื่อ เช่น ตั๊กแตนตำข้าว บ้างก็มีตาใหญ่เพื่อเพิ่มความสามารถในการมองเห็นเหยื่อได้ชัดเจน เช่น แมลงปอ เป็นต้น
2. พวกที่กินเหยื่ออยู่กับที่ เช่น ด้วงเต่าลายกินเพลี้ยอ่อนซึ่งไม่มีอวัยวะดัดแปลงพิเศษแต่อย่างใด
แมลงตัวหํ้าที่มีปากแบบกัดกินจะกัดเหยื่อเป็นชิ้นๆ แล้วเคี้ยวกินเป็นอาหารเช่น ตั๊กแตนตำข้าว แมลงปอ เป็นต้น ส่วนตัวหํ้าที่มีปากแบบแทงดูดจะแทงปากเข้าไปดูดกินของเหลวต่าง ๆ ในตัวแมลงจนแห้งเหลือแต่ซากแล้วทิ้งไป เช่น มวนเพชฌฆาต
แมลงบางชนิดเป็นแมลงตัวหํ้าทั้งในระยะที่เป็นตัวอ่อนและตัวเต็มวัย เช่นแมลงปอ ด้วงดิน แต่แมลงบางชนิดเป็นตัวตัวหํ้าเฉพาะตอนที่เป็นตัวอ่อน เมื่อเป็นตัวเต็มวัยจะกินนํ้าหวานหรือเกสรดอกไม้แทน เช่น แมลงวันดอกไม้ และบางชนิดก็เป็นแมลงตัวหํ้าในช่วงที่เป็นตัวเต็มวัย ในขณะที่เป็นตัวอ่อนจะกินซากสัตว์เป็นอาหาร เช่น แมลงวันหัวบุบ เป็นต้น
แมลงที่เป็นตัวห้ำ มีทั้งหมด ประมาณ 84 ชนิด เช่น แมลงปอ แมลงช้าง ด้วง ด้วงดิน ด้วงดิ่ง ด้วงเต่าลาย มวน
ตัวห้ำที่และเหยื่อของมัน
ตัวเบียน
เป็นแมลงที่อาศัยผู้อื่นอยู่และเบียนเบียนแมลงตัวที่มันอาศัย ในทำนองเดียวกับกาฝาก หรือพยาธิ์ในท้องของคนเรา เรียกว่าเป็น ปาราสิต (Parasites)
แมลงตัวเบียนที่เบียดเบียนเกาะอาศัยแมลงชนิดเดียวกัน มันจะค่อย ๆ ดูดกินอาหารจากเหยื่ออย่างช้าๆ และทำให้เหยื่อตายในที่สุด ส่วน แมลงตัวเบียนที่เกาะอาศัยสัตว์ชนิดอื่น เช่น หมัด ไรไก่ หรือ เหา จะแค่ดูดเลือดและแร่ธาตุ เท่านั้น
แตนที่เป็นตัวเบียนส่วนใหญ่ตัวไม่ใหญ่มาก มีสีดำหรือน้ำตาล โดยมันจะวางไข่ในตัวแมลงชนิดอื่น แตนบางชนิด จะวางไข่ในแมลงบางชนิดเท่านั้น แตนบางชนิดวางไข่ในไข่แมลงอื่น หรือไข่แตนด้วยกันเอง แตนเบียนที่วางไข่ในไข่แมลงอื่น เรียกว่าเป็นแตนเบียนไข่แมลง (insect eggs parasite wasps) แตนเบียนที่วางไขในไข่แตนด้วยกันเอง เรียกว่า แตนคุกคู(cuckoo wasps)
ในธรรมชาติมีแมลงตัวเบียนหลายชนิดช่วยกำจัดแมลงศัตรูพืชอยู่แล้ว แต่มนุษย์เราก็ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพให้มากยิ่งขึ้น มีการผลิตแตนเบียนหลายชนิด แล้วนำไข่ไปปล่อยในแปลงปลูกพืช เช่น แตนเบียนฝอยไตรโคแกรมม่า ซึ่งเป็นแตนเบียนไข่ของหนอนผีเสื้อหลายชนิด ในประเทศไทย ได้มีการผลิตแตนเบียนชนิดนี้ในไข่ของผีเสื้อข้าวสาร แล้วนำไปปล่อยในแปลงอ้อย เพื่อใช้กำจัดหนอนกอ ทำลายอ้อย นอกจากนี้มีการนำแตนเบียนจากที่หนึ่งไปปราบแมลงซึ่งกำลังระบาดอีกที่หนึ่ง ทั้งยังมีการแลกเปลี่ยนซื้อขายและจำหน่ายแตนเบียนที่เป็นประโยชน์ทางการเกษตรหลายชนิดด้วย
แมลงที่เป็นตัวเบียน มีทั้งหมดประมาณ 167 ชนิด
ตัวเบียนและเพื่อนบ้านที่มันอาศัย
อ้างอิง/ที่มา
http://www.dnp.go.th/FOREMIC/WEB%20SITE2/natural_insect.php
http://www.indepthinfo.com/beneficial-insects/parasitic-wasps.htm
http://www.doae.go.th/library/html/detail/insectt/inc5.htm
ตัวห้ำตัวเบียน เป็นแมลงศัตรูธรรมชาติ ที่ช่วยสร้างความสมดุลของธรรมชาติ ตัวห้ำ คือแมลงที่กินแมลงชนิดเดียวกันเป็นอาหาร ส่วนตัวเบียนคือ แมลงที่เกาะอาศัยอยู่ในหรือนอกร่างกายของแมลงตัวอื่นและเบียดเบียนหรือดูดกินแมลงที่มันอาศัยอยู่ ในทำนองเดียวกับพยาธิหรือกาฝากนั่นเอง
ตัวห้ำ
ตัวห้ำ กินแมลงชนิดเดียวกันเองเป็นอาหาร เรียกว่าเป็นนักล่า (Predator) แบ่งออกเป็น 2 พวกใหญ่ ๆ คือ
2. พวกที่กินเหยื่ออยู่กับที่ เช่น ด้วงเต่าลายกินเพลี้ยอ่อนซึ่งไม่มีอวัยวะดัดแปลงพิเศษแต่อย่างใด
แมลงตัวหํ้าที่มีปากแบบกัดกินจะกัดเหยื่อเป็นชิ้นๆ แล้วเคี้ยวกินเป็นอาหารเช่น ตั๊กแตนตำข้าว แมลงปอ เป็นต้น ส่วนตัวหํ้าที่มีปากแบบแทงดูดจะแทงปากเข้าไปดูดกินของเหลวต่าง ๆ ในตัวแมลงจนแห้งเหลือแต่ซากแล้วทิ้งไป เช่น มวนเพชฌฆาต
แมลงบางชนิดเป็นแมลงตัวหํ้าทั้งในระยะที่เป็นตัวอ่อนและตัวเต็มวัย เช่นแมลงปอ ด้วงดิน แต่แมลงบางชนิดเป็นตัวตัวหํ้าเฉพาะตอนที่เป็นตัวอ่อน เมื่อเป็นตัวเต็มวัยจะกินนํ้าหวานหรือเกสรดอกไม้แทน เช่น แมลงวันดอกไม้ และบางชนิดก็เป็นแมลงตัวหํ้าในช่วงที่เป็นตัวเต็มวัย ในขณะที่เป็นตัวอ่อนจะกินซากสัตว์เป็นอาหาร เช่น แมลงวันหัวบุบ เป็นต้น
แมลงที่เป็นตัวห้ำ มีทั้งหมด ประมาณ 84 ชนิด เช่น แมลงปอ แมลงช้าง ด้วง ด้วงดิน ด้วงดิ่ง ด้วงเต่าลาย มวน
ตัวห้ำที่และเหยื่อของมัน
| แมลง | ระยะที่เป็นตัวห้ำ | เหยื่อที่กิน |
| ตั๊กแตนตำข้าว | ตัวอ่อนและตัวเต็มวัย | หนอนและแมลงชนิดต่าง ๆ |
| แมลงปอ | ตัวอ่อนและตัวเต็มวัย | แมลงตัวเล็ก ๆ |
| มวนเพชฌฆาต | ตัวอ่อนและตัวเต็มวัย | แมลงชนิดต่าง ๆ |
| ด้วงดิน | ตัวอ่อนและตัวเต็มวัย | แมลงที่อาศัยในดิน |
| ด้วงเต่า, เต่าลาย | ตัวอ่อนและตัวเต็มวัย | เพลี้ยอ่อนเพลี้ยหอย |
| ด้วงเสือ | ตัวอ่อนและตัวเต็มวัย | แมลงชนิดต่าง ๆ |
| ด้วงก้นกระดก | ตัวอ่อนและตัวเต็มวัย | แมลงที่อาศัยในดิน |
| แมลงวันหัวบุบ | ตัวเต็มวัย | แมลงชนิดต่าง ๆ |
| แมลงวันดอกไม้ | ตัวอ่อน | เพลี้ยอ่อน ตัวอ่อนมด ปลวก |
| ต่อรัง | ตัวเต็มวัยหาเหยื่อ มาเลี้ยงตัวอ่อน | หนอนผีเสื้อ |
| ต่อหมาร่า | ตัวเต็มวัยหาเหยื่อ มาเลี้ยงตัวอ่อน | หนอนผีเสื้อ เพลี้ยอ่อน |
| มด | ตัวเต็มวัย | แมลงชนิดต่าง ๆ |
ตัวเบียน
เป็นแมลงที่อาศัยผู้อื่นอยู่และเบียนเบียนแมลงตัวที่มันอาศัย ในทำนองเดียวกับกาฝาก หรือพยาธิ์ในท้องของคนเรา เรียกว่าเป็น ปาราสิต (Parasites)
แมลงตัวเบียนที่เบียดเบียนเกาะอาศัยแมลงชนิดเดียวกัน มันจะค่อย ๆ ดูดกินอาหารจากเหยื่ออย่างช้าๆ และทำให้เหยื่อตายในที่สุด ส่วน แมลงตัวเบียนที่เกาะอาศัยสัตว์ชนิดอื่น เช่น หมัด ไรไก่ หรือ เหา จะแค่ดูดเลือดและแร่ธาตุ เท่านั้น
แตนที่เป็นตัวเบียนส่วนใหญ่ตัวไม่ใหญ่มาก มีสีดำหรือน้ำตาล โดยมันจะวางไข่ในตัวแมลงชนิดอื่น แตนบางชนิด จะวางไข่ในแมลงบางชนิดเท่านั้น แตนบางชนิดวางไข่ในไข่แมลงอื่น หรือไข่แตนด้วยกันเอง แตนเบียนที่วางไข่ในไข่แมลงอื่น เรียกว่าเป็นแตนเบียนไข่แมลง (insect eggs parasite wasps) แตนเบียนที่วางไขในไข่แตนด้วยกันเอง เรียกว่า แตนคุกคู(cuckoo wasps)
ในธรรมชาติมีแมลงตัวเบียนหลายชนิดช่วยกำจัดแมลงศัตรูพืชอยู่แล้ว แต่มนุษย์เราก็ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพให้มากยิ่งขึ้น มีการผลิตแตนเบียนหลายชนิด แล้วนำไข่ไปปล่อยในแปลงปลูกพืช เช่น แตนเบียนฝอยไตรโคแกรมม่า ซึ่งเป็นแตนเบียนไข่ของหนอนผีเสื้อหลายชนิด ในประเทศไทย ได้มีการผลิตแตนเบียนชนิดนี้ในไข่ของผีเสื้อข้าวสาร แล้วนำไปปล่อยในแปลงอ้อย เพื่อใช้กำจัดหนอนกอ ทำลายอ้อย นอกจากนี้มีการนำแตนเบียนจากที่หนึ่งไปปราบแมลงซึ่งกำลังระบาดอีกที่หนึ่ง ทั้งยังมีการแลกเปลี่ยนซื้อขายและจำหน่ายแตนเบียนที่เป็นประโยชน์ทางการเกษตรหลายชนิดด้วย
แมลงที่เป็นตัวเบียน มีทั้งหมดประมาณ 167 ชนิด
ตัวเบียนและเพื่อนบ้านที่มันอาศัย
| ตัวเบียน | เพื่อนบ้านที่มันเกาะอาศัย |
| แมลงวันก้นขน | หนอนผีเสื้อ หนอนด้วง มวน |
| แมลงวันหลังลาย | แมลงชนิดต่างๆ |
| ต่อเบียน (Ichneumons) | หนอนผีเสื้อ ตัวอ่อนต่อเบียน แตนเบียน |
| แตนเบียน (Broconids) | หนอนผีเสื้อ หนอนแมลงวัน แตนเบียน |
| แตนเบียนฝอย (Chalcidid) | หนอนผีเสื้อ หนอนแมลงวัน |
| แตนเบียนไตรโคแกรมม่า (Trichogramma) | ไข่ของแมลงชนิดต่าง ๆ |
อ้างอิง/ที่มา
http://www.dnp.go.th/FOREMIC/WEB%20SITE2/natural_insect.php
http://www.indepthinfo.com/beneficial-insects/parasitic-wasps.htm
http://www.doae.go.th/library/html/detail/insectt/inc5.htm
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น